Monumenten

Als u uw monument wilt verbouwen, restaureren of verduurzamen is dat altijd maatwerk. Dit hangt af van de monumentale waarden van het pand. Ook als uw pand geen monument is, maar in een beschermd dorpsgezicht staat, kan dit invloed hebben op uw bouwplannen.

In het erfgoedregister (monumentenlijst) (pdf, 299 KB) vindt u of uw pand een monument is of in een beschermd dorpsgezicht staat. Neem in een vroeg stadium contact op met de adviseur vergunningen voor monumenten.

Contact over monumenten

Het is belangrijk op tijd contact op te nemen en uw plannen voor te leggen. Stuur een e-mail met uw vraag naar: administratievth@debuch.nl(Verwijst naar een e-mailadres). Vermeld dat het om een monument gaat. Of vul een informatieverzoek in.

Informatieverzoek bouwen en verbouwen (pdf, 321 KB)

Zowel binnen- als buitenkant van een monument is beschermd. De meeste werkzaamheden zijn dan ook vergunningplichtig. Uitzonderingen daarop zijn reguliere onderhoudswerkzaamheden waarbij vorm, kleur, materiaal en uitvoering niet veranderen.

Restauratie: meer dan onderhoud

De werkzaamheden vallen onder restauratie als het gaat om meer dan normaal onderhoud. En vorm, kleur, materiaal of uitvoering veranderen. Deze werkzaamheden zijn vergunningplichtig. Onderdelen van een pand kunnen uitgesloten zijn van bescherming. Neemt u bij twijfel altijd contact op met ons op. Een restauratie is ook vaak aanleiding voor verduurzamen van een monument.

Voor elk monument is een omschrijving gemaakt, waarom het monumentale waarde heeft. Dit noemen we: redengevende omschrijving. In deze redengevende omschrijving van een monument vindt u de volgende informatie.

  • Monumentale waarden van een gebouw of structuur.
  • Geschiedenis van het gebouw of structuur.
  • Stedenbouwkundige omgeving en architectuur van het gebouw.
  • Elementen die buiten bescherming vallen.

Veel oudere redengevende omschrijvingen zijn slechts ter identificatie van het monument en bevatten weinig gegevens over een monument. De binnen- en de buitenkant van een gebouwd monument is altijd volledig beschermd, tenzij anders beschreven.

De redengevende omschrijving is van belang als u verbouwplannen hebt voor uw monument. De redengevende omschrijving van uw provinciaal of gemeentelijk monument vraagt u op bij de gemeente onder de knop "informatieverzoek bouwen en verbouwen". De redengevende omschrijvingen van rijksmonumenten vindt u in het rijksmonumentenregister(Verwijst naar een externe website) 

Bouw- en cultuurhistorisch onderzoek

Als u een verbouwplan heeft voor uw monument, dan biedt de redengevende omschrijving soms te weinig houvast voor toetsing. Dan is een bouw- en cultuurhistorisch onderzoek nodig. Dit moet zijn uitgevoerd volgens de richtlijnen van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed(Verwijst naar een externe website)

Verduurzamen is vaak mogelijk. Verduurzamen van monumenten altijd maatwerk en meestal vergunningsplichtig. Voorbeelden van verduurzamen zijn: zonnepanelen, isoleren, warmtepomp of aanbrengen van dubbel glas.

Meer informatie over verduurzamen van monumenten vindt u op de volgende websites.

Isoleren ramen

Oud glas met grote historische waarde moet gehandhaafd blijven. Ook glas-in-loodramen met historische waarden moeten behouden blijven. Bij historisch glas kunt u achterzet-ramen toepassen om te isoleren. Behoud van bestaande ramen en kozijnen is uitgangspunt in de monumentenzorg. Aanbrengen van isolerende beglazing is met een vergunning mogelijk. Maar alleen als de monumentale waarden niet worden aangetast. Als de omranding van het raamhout niet voldoende is, dan is soms aanpassing of vervanging van het kozijn mogelijk.

Als het profiel (de omranding) van het bestaande raamhout en de roeden voldoende zijn kan isolerend glas worden toegepast. Er bestaat tegenwoordig isolatieglas dat speciaal is ontwikkeld voor monumentale panden. Er is ook enkel isolatieglas van 4 mm dik verkrijgbaar en dubbel glas vanaf 7 mm dik. Bij dubbel isolatieglas is van belang dat de afstandsprofielen altijd in een zwarte kleur uit te voeren. Het buitenblad van de isolerende beglazing bestaat bij voorkeur uit getrokken glas, verticaal geplaatst. Ventilatieroosters in het glas aanbrengen is nooit toegestaan.

Glas in monumenten is van oorsprong altijd geplaatst met stopverf. Toepassen van glaslatten is niet gewenst. Er is een speciale stopverf ontwikkeld om een historisch verantwoorde uitstraling te waarborgen.

Meer informatie vindt u op de volgende websites.

Vervangen bestaande ramen

Vervanging is met vergunning alleen mogelijk als de ramen meer dan 50% verrot zijn. Of als de ramen geen monumentale waarde hebben. Detaillering en materiaal van nieuwe ramen moeten aansluiten bij het monument. Bij het vervangen moeten aanzicht, dagmaten, negge, zwaarte en detaillering aan de buitenzijde hetzelfde blijven. De historische profilering moet dus terugkeren in het nieuwe raam. Het bestaande raamsysteem (schuifraam of stolpraam) blijft gehandhaafd. Er wordt altijd een houtsoort gekozen die vergelijkbaar is met de oorspronkelijke houtsoort (Eiken, fijnjarig en spintvrij Grenen of Oregon Pine ‘clear & better’). Draai-kiepramen zijn niet toegestaan. Roedeverbredingen zijn ook niet toegestaan. Als roedes verdwenen zijn, is het voor het aanzicht van het pand beter als verdwenen roedes opnieuw worden aangebracht.

Meer informatie vindt u op de volgende websites.

Eigenaren van monumenten komen misschien in aanmerking voor een subsidie. Er zijn diverse regelingen die interessant voor u kunnen zijn.

Subsidie rijksmonumenten

Er bestaan 2 typen rijksmonumenten: monumenten met en zonder woonfunctie. Voor beide zijn er subsidie mogelijkheden.

Uitgebreide informatie over subsidies voor rijksmonumenten vindt u op de landelijke websites cultureel erfgoed(Verwijst naar een externe website) en monumenten(Verwijst naar een externe website)

Subsidie provinciale monumenten

Eigenaren van een provinciaal monument kunnen bij de provincie aanspraak maken op een onderhouds- of restauratiesubsidie. Informatie over subsidies vindt u op het subsidieloket van provincie Noord-Holland(Verwijst naar een externe website)

Subsidie gemeentelijke monumenten

Wij vinden het belangrijk dat erfgoed in onze gemeente bewaard blijft. Daarom kunnen eigenaren van gemeentelijke monumenten gebruik maken van een subsidieregeling voor onderhoud en instandhouding(Verwijst naar een externe website) Als u gebruik wilt maken van de subsidieregeling, kunt u bij ons vragen naar de voorwaarden. Let op dat er voor veel werkzaamheden een vergunning nodig is. Vul een aanvraagformulier in voor een subsidieaanvraag.

U kunt pas beginnen met de werkzaamheden als u een voorlopige subsidiebeschikking hebt ontvangen. Na afloop van de werkzaamheden, meldt u dat de werkzaamheden afgerond zijn via het gereedmeldingsformulier monumentsubsidie.

De formulieren kunt u opvragen bij Steven Kalverdijk per email: stevenkalverdijk@debuch.nl(Verwijst naar een e-mailadres).

  • Naam product/dienst: behandelen aanvraag subsidie gemeentelijk beschermd erfgoed.
  • Doel van de verwerking: persoonsgegevens verwerken om eigenaren van gemeentelijke monumenten te ondersteunen door verstrekken van een subsidie.
  • Rol van de gemeente: burgemeester en wethouders van de gemeente Bergen zijn verantwoordelijken voor de verwerking.
  • Grondslag van de verwerking: wettelijke verplichting Subsidieverordening gemeentelijke monumenten gemeente Bergen 2010(Verwijst naar een externe website)
  • Categorieën betrokkenen: eigenaren van gemeentelijke monumenten of gemachtigden; stichtingen, verenigingen en natuurlijke personen.
  • Categorieën gegevens:
    • Gegevens aanvrager:
      • voorletters en achternaam,
      • straatnaam,
      • postcode,
      • huisnummer,
      • woonplaats,
      • bankrekeningnummer,
      • offerte onderhoudskosten,
      • foto’s van het gebrek,
      • inspectierapport (optioneel),
      • gegevens uitvoerend aannemer volgt uit de offerte.
    • Bankgegevens: banknummer wordt alleen verstrekt bij gereedmelding.
    • Religieuze of levensbeschouwelijke overtuigingen: mogelijk herleidbaar uit de aanvraag wanneer de eigenaar van het monument een levensbeschouwelijke stichting is.
    • Adresgegevens van het monument: straatnaam, huisnummer, postcode, plaats.
  • Bewaartermijn: 7 jaar.
  • Ontvangers buiten de gemeente: nee.
  • Herkomst van de gegevens: aanvrager levert de gegevens zelf aan.
  • Doorzending van de gegevens naar landen buiten de EER: nee.