Monumenten

Een monument verbouwen, restaureren of verduurzamen is altijd maatwerk. Dit hangt af van de monumentale waarden van het pand. Ook als uw pand geen monument is, maar in een beschermd dorpsgezicht staat, kan dit invloed hebben op uw bouwplannen.

In het erfgoedregister (monumentenlijst) (pdf, 299 KB) ziet u of uw pand een monument is of in  een beschermd dorpsgezicht ligt. 

Contact over monumenten

Het is belangrijk op tijd contact op te nemen en uw plannen voor te leggen. Stuur een e-mail met uw vraag naar: administratievth@debuch.nl(Verwijst naar een e-mailadres). Vermeld dat het om een monument gaat. Of vul een informatieverzoek in.

Informatieverzoek bouwen en verbouwen (pdf, 321 KB)

Vergunning nodig of niet

De binnen- en buitenkant van een monument zijn beschermd. Voor de meeste werkzaamheden is dan ook een vergunning nodig. Regulier onderhoud is een uitzondering zolang vorm, kleur, materiaal en uitvoering niet veranderen.

Vergunning verplicht

  • Restauratie met wijzigingen in vorm, kleur, materiaal of uitvoering. Bij deze werkzaamheden is een vergunning wel nodig. Sommige onderdelen van een pand vallen niet onder de bescherming. Bij twijfel, neem contact op met de gemeente. Een restauratie is ook vaak een goed moment om een monument te verduurzamen.

Reden van monumentale waarde

Voor elk monument is een redengevende omschrijving opgesteld. Hierin staat waarom het monument waardevol is.

  • Monumentale waarden van een gebouw of structuur.
  • Geschiedenis van het gebouw of structuur.
  • Stedenbouwkundige omgeving en architectuur van het gebouw.
  • Elementen die buiten bescherming vallen.

Oudere omschrijvingen bevatten soms alleen basisinformatie ter identificatie van het monument. De binnen- en de buitenkant van een gebouwd monument zijn altijd volledig beschermd, tenzij anders beschreven.

De redengevende omschrijving is van belang als u verbouwplannen hebt voor uw monument. De redengevende omschrijving van uw provinciaal of gemeentelijk monument vraagt u op bij de gemeente onder de knop "informatieverzoek bouwen en verbouwen". De redengevende omschrijvingen van rijksmonumenten vindt u in het rijksmonumentenregister(Verwijst naar een externe website) 

Bouw- en cultuurhistorisch onderzoek

Als u een verbouwplan heeft voor uw monument, dan biedt de redengevende omschrijving soms te weinig houvast voor toetsing. Dan is een bouw- en cultuurhistorisch onderzoek nodig. Dit moet zijn uitgevoerd volgens de richtlijnen van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed(Verwijst naar een externe website)

Monument verduurzamen

Verduurzamen is vaak mogelijk. Verduurzamen van monumenten altijd maatwerk en meestal vergunningsplichtig. Voorbeelden van verduurzamen zijn: zonnepanelen, isoleren, warmtepomp of aanbrengen van dubbel glas.

Meer informatie over verduurzamen van monumenten vindt u op de volgende websites.

Isoleren ramen

Het behoud van historisch glas is een belangrijk uitgangspunt in de monumentenzorg. Oud glas en glas-in-loodramen met historische waarde moeten behouden blijven. Isoleren kan met achterzetramen.

  • Isolerende beglazing is mogelijk met een vergunning, mits de monumentale waarde behouden blijft.
  • Aanpassing of vervanging van kozijnen kan als het bestaande raamhout niet geschikt is voor isolerend glas.

Er bestaat speciaal isolatieglas voor monumenten, zoals:

  • Enkel isolatieglas (4 mm dik).
  • Dubbel isolatieglas (vanaf 7 mm dik).
  • Bij dubbel glas moeten de afstandprofielen zwart zijn.
  • Het buitenblad van isolatieglas wordt bij voorkeur in getrokken glas, verticaal geplaatst uitgevoerd.
  • Ventilatieroosters in glas zijn niet toegestaan.

Glas in monumenten wordt traditioneel geplaatst met stopverf, niet met glaslatten. Er is een speciale stopverf ontwikkeld voor een authentieke uitstraling.

Meer informatie vindt u op de volgende websites.

Vervangen bestaande ramen

Het vervangen van ramen is alleen toegestaan met een vergunning en onder strikte voorwaarden. Dit kan als:

  • De ramen meer dan 50% verrot zijn.
  • De ramen geen monumentale waarde hebben.

Voorwaarden voor nieuwe ramen

  • Detaillering en materiaal moeten aansluiten bij het monument.
  • Aanzicht, dagmaten, negge, zwaarte en detaillering aan de buitenzijde blijven gelijk.
  • De historische profilering wordt teruggebracht in het nieuwe raam.
  • Het bestaande raamsysteem (schuifraam of stolpraam) blijft behouden.
  • De houtsoort komt overeen met het oorspronkelijke materiaal. (eiken, fijnjarig en spintvrij grenen of oregon pine ‘clear & better’).
  • Draai-kiepramen zijn niet toegestaan. Roedeverbredingen zijn ook niet toegestaan. 

Zijn de roedes verdwenen? Dan is het voor het aanzicht van het pand beter om ze opnieuw aan te brengen.

Meer informatie vindt u op de volgende websites:

Subsidie mogelijkheden

Eigenaren van monumenten komen misschien in aanmerking voor een subsidie. Er verschillende regelingen voor rijksmonumenten, provinciale monumenten en gemeentelijke monumenten.

Subsidie rijksmonumenten

Er zijn subsidies voor rijksmonumenten met en zonder woonfunctie. 

Uitgebreide informatie over subsidies voor rijksmonumenten vindt u op de landelijke websites cultureel erfgoed(Verwijst naar een externe website) en monumenten(Verwijst naar een externe website).

Subsidie provinciale monumenten

Eigenaren van een provinciaal monument kunnen bij de provincie subsidie aanvragen voor onderhoud of restauratie. Meer informatie vindt u op het subsidieloket van provincie Noord-Holland(Verwijst naar een externe website).

Subsidie gemeentelijke monumenten

Wij vinden het belangrijk dat erfgoed in onze gemeente bewaard blijft. Daarom kunnen eigenaren van gemeentelijke monumenten gebruik maken van een subsidieregeling voor onderhoud en instandhouding(Verwijst naar een externe website). Als u gebruik wilt maken van de subsidieregeling, kunt u bij ons vragen naar de voorwaarden. Let op dat er voor veel werkzaamheden een vergunning nodig is. Vul een aanvraagformulier in voor een subsidieaanvraag.

U kunt pas beginnen met de werkzaamheden als u een voorlopige subsidiebeschikking hebt ontvangen. Na afloop van de werkzaamheden, meldt u dat de werkzaamheden afgerond zijn via het gereedmeldingsformulier monumentsubsidie.

De formulieren kunt u opvragen bij Steven Kalverdijk per email:stevenkalverdijk@debuch.nl(Verwijst naar een e-mailadres).

  • Naam product/dienst: behandelen aanvraag subsidie gemeentelijk beschermd erfgoed.
  • Doel van de verwerking: persoonsgegevens verwerken om eigenaren van gemeentelijke monumenten te ondersteunen door verstrekken van een subsidie.
  • Rol van de gemeente: burgemeester en wethouders van de gemeente Bergen zijn verantwoordelijken voor de verwerking.
  • Grondslag van de verwerking: wettelijke verplichting Subsidieverordening gemeentelijke monumenten gemeente Bergen 2010(Verwijst naar een externe website)
  • Categorieën betrokkenen: eigenaren van gemeentelijke monumenten of gemachtigden; stichtingen, verenigingen en natuurlijke personen.
  • Categorieën gegevens:
    • Gegevens aanvrager:
      • voorletters en achternaam,
      • straatnaam,
      • postcode,
      • huisnummer,
      • woonplaats,
      • bankrekeningnummer,
      • offerte onderhoudskosten,
      • foto’s van het gebrek,
      • inspectierapport (optioneel),
      • gegevens uitvoerend aannemer volgt uit de offerte.
    • Bankgegevens: banknummer wordt alleen verstrekt bij gereedmelding.
    • Religieuze of levensbeschouwelijke overtuigingen: mogelijk herleidbaar uit de aanvraag wanneer de eigenaar van het monument een levensbeschouwelijke stichting is.
    • Adresgegevens van het monument: straatnaam, huisnummer, postcode, plaats.
  • Bewaartermijn: 7 jaar.
  • Ontvangers buiten de gemeente: nee.
  • Herkomst van de gegevens: aanvrager levert de gegevens zelf aan.
  • Doorzending van de gegevens naar landen buiten de EER: nee.