Aanvullende informatie opvang Klein Zwitserland

Alle gemeenten in Nederland zijn verplicht om asielzoekers en alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv’s) op te vangen. Dat is een wettelijke taak en taakstelling vanuit het Rijk volgens de zogeheten Spreidingswet. De eerste opgave in 2024 voor de gemeente Bergen was 185 opvangplekken. In december 2024 heeft de Minister van Asiel en Migratie een verdeelbesluit genomen op basis van het provinciaal plan Noord-Holland-Noord. Dit verdeelbesluit geeft aan dat de gemeente Bergen opvang moet bieden aan 150 asielzoekers. Binnen deze taakstelling heeft het college gekozen om tussen de 90 en 120 alleenstaande minderjarige vreemdelingen op te vangen.

Het college heeft in 2023 in de hele gemeente Bergen gezocht naar geschikte locaties en daar kwam Klein Zwitserland als potentiële opvanglocatie naar voren.
Sinds oktober 2023 worden op de locatie Broekakkers in Egmond-Binnen 30 jongeren opgevangen. Er wordt gekeken naar uitbreiding van opvangplekken op deze locatie. 

Naast Klein Zwitserland en Broekakkers dient de gemeente nog voor 60 vluchtelingen opvang te regelen. Hiervoor zijn we nog op zoek naar een derde locatie in de gemeente. 

De gemeente is voortdurend op zoek naar mogelijke locaties in alle kernen van de gemeente Bergen en heeft meerdere locaties onderzocht. Tijdens de bijeenkomst in Klein Zwitserland noemden inwoners verschillende alternatieve locaties, zoals de Mytylschool en het Parkhotel, beide gevestigd in de kern Bergen. Het Parkhotel is onderzocht als mogelijke locatie, maar bleek niet haalbaar, omdat het slechts voor een korte periode beschikbaar zou zijn en het daarmee niet rendabel bleek. De Mytylschool wordt vooralsnog niet onderzocht vanwege de afronding van een nog lopend dossier.

Het COA gaat uit van duurzaam investeren en moet rekening houden met investeringskosten voor de verbouwing en verduurzaming van het pand. Het COA is daarbij afhankelijk van de financiering vanuit het Rijk en de opgave die daar ten grondslag ligt, namelijk het realiseren van kleinschalige opvang (tussen de 50 en 80 opvangplekken) met een duurzame insteek. 

Het COA betaalt de kosten voor de opvang, de begeleiding en ondersteuning van de jongeren, de kosten voor de gezondheidszorg en de kosten voor vervoer, activering en integratie. 

Voor deze groep worden fietsen aangeschaft. De komst van een fietsenstalling maakt onderdeel uit van de verbouwing. De kinderen gaan op de fiets of per groep met schoolvervoer naar school. Personeel van het COA en externe partners komen veelal met de auto en waar mogelijk wordt er samen gereden.

Er komen niet meer dan 60 jongeren in Klein Zwitserland. Het COA maakt, op grond van de wet, geen onderscheid in nationaliteit. De meeste jongeren komen uit Syrië, Eritrea, Somalië, Irak en Afghanistan. Op deze opvanglocatie zijn ze in afwachting van hun asielprocedure en de uitkomst daarop.

Dat is nu nog onbekend. Het gaat in elk geval om kinderen tussen de 15 en 18 jaar. Dit kunnen zowel jongens als meisjes zijn.

Het COA sluit geen jongeren uit. Het kan dus zijn dat er jongeren tussen zitten uit zogeheten veilige landen. Het internationaal recht geeft aan dat iedereen, ongeacht het land van herkomst, asiel mag aanvragen. Dat betekent dat een jongere uit een ‘veilig’ land ook recht heeft op een procedure voor een asielaanvraag. De verwachting is overigens dat het aantal jongeren uit ‘veilige’ landen laag is voor Klein Zwitserland. 

We hebben in Schoorl te maken met diverse kwetsbare inwoners. Het is belangrijk dat de kinderen dit weten en aan hen wordt verteld hoe je hier mee om moet gaan. Daarnaast is er in het onderwijs aandacht voor normen en waarden in Nederland.

Voordat de locatie opengaat heeft het COA contact met de betreffende instantie en wordt er een plan gemaakt om de jongeren bekend te maken met deze groep kwetsbare inwoners.

Er vindt overleg tussen het COA en de gemeente plaats om te bepalen of er een (stikstof)vergunning nodig is voor de verbouwing. Hiernaast wordt onderzocht of een gebruiksvergunning nodig is in verband met het brandveilig gebruik.

Dit maakt onderdeel uit van de verbouwing en moet op orde zijn. 

Er is goed overleg tussen het COA en de kunstenaars. De kunstenaars kunnen gebruik maken van het gebouw totdat de verbouwing van start gaat. Zij zijn op zoek naar een nieuwe locatie voor daarna.

Het COA is verantwoordelijk voor de opvang en de dagelijkse begeleiding van de jongeren. Op de locatie is een vast COA-team dag en nacht aanwezig. Er is intensieve begeleiding. Elke jongere heeft een individueel begeleidingsplan. Het COA werkt nauw samen met een voogd, een gedragsdeskundige, de politie en met lokale organisaties. Als jongeren meer ondersteuning nodig hebben, dan wordt gezorgd voor extra begeleiding. De jongeren zijn verplicht 5 dagen in de week onderwijs te volgen. Ze worden gestimuleerd om deel te nemen aan activiteiten in het dorp en omgeving.

Het COA heeft een eigen zorgsysteem. Dit moet goed zijn geregeld anders kan de opvanglocatie niet worden geopend.

Deze jongeren hebben nog geen status en zijn niet verplicht om in te burgeren, wel zijn ze leerplichtig

In het onderwijs wordt aandacht besteed aan inburgeren. Het COA is verantwoordelijk voor de onderwijsvoorzieningen en kijkt naar passende oplossingen. De jongeren zijn verplicht onderwijs te volgen en gaan op werkdagen naar het Talland College in Alkmaar. Daarnaast wordt gekeken naar naschoolse activiteiten in de buurt georganiseerd door het COA en in samenwerking met lokale organisaties. Hier kunnen inwoners, ondernemers en organisaties uit Schoorl ook over meedenken en ideeën voor aandragen. 

Het college geeft uitvoering aan de wettelijke opgelegde taak conform de Spreidingswet.
Inwoners hebben een beperkte inspraak op een wettelijke taak. De inspraak is gericht op de uitvoering van de taak, maar niet de taak op zich.

De gemeente heeft in 2023 gezocht naar geschikte locaties en daar kwam Klein Zwitserland als potentiële opvanglocatie naar voren. We hebben toen naar de inwoners gecommuniceerd dat het voornemen was om in Klein Zwitserland tussen de 30 en 55 opvangplekken voor deze doelgroep te realiseren. 

De gemeente Bergen heeft wellicht een te lange periode niet naar de inwoners gecommuniceerd, waardoor het leek alsof het niet meer door zou gaan. Achteraf bekeken hadden we vaker moeten communiceren. 

Er is gekozen voor een inloopmoment met statafels, om iedereen de gelegenheid te bieden om vragen te stellen en het gesprek aan te kunnen gaan met diverse professionals van de gemeente en het COA. Mensen die vragen stelden, kwamen allemaal aan bod en er werd bij specifieke vragen doorverwezen naar andere aanwezige professionals. 

De gemeente werkt aan een klankbordgroep waarin inwoners kunnen meedenken over de opvang en het dagelijks functioneren van de locatie. We laten nog weten hoe deze klankbordgroep wordt samengesteld met een evenredige afvaardiging uit de buurt. Wie zich al heeft aangemeld voor de klankbordgroep krijgt hier op een later moment bericht over. Ook worden er vrijwilligers gezocht voor taalbegeleiding of gezamenlijke sport- en kookactiviteiten.

U kunt zich aanmelden via emailadres: info@bergen-nh.nl(Verwijst naar een e-mailadres). Wie zich al heeft aangemeld tijdens de inloopmomenten, hoeft dit niet te doen. Uw gegevens zijn geregistreerd. U wordt op een later moment uitgenodigd door het COA voor een vrijwilligersbijeenkomst.

Er worden afspraken gemaakt over veiligheid tussen het COA, de politie en de gemeente. Indien nodig wordt er direct opgeschaald. De veiligheid binnenshuis ligt bij het COA als verantwoordelijke voor de opvang. Openbare orde ligt bij de gemeente in samenwerking met de politie en het Openbaar Ministerie. De locatie zal telefonisch en per mail bereikbaar zijn voor meldingen van eventuele overlast. 

Het COA heeft een 24-uurs bezetting en is 24 uur per dag via telefoon en mail bereikbaar. Deze gegevens worden gedeeld op de website zodra deze bekend zijn. Daarnaast is de manager van deze locatie of diens vervanger het vaste aanspreekpunt. 

Voor bezwaren tegen het besluit kunnen inwoners een klacht indienen bij de gemeente. Hiervoor is een klachtenprocedure vastgesteld. 

Als er vanuit wie dan ook signalen en feiten zijn van onacceptabel gedrag dan wordt daarop geacteerd. Er wordt geen overlast getolereerd en er worden afspraken gemaakt over veiligheid met de jongeren. De jongeren krijgen een dagbesteding en worden gestimuleerd om deel te nemen aan sport en andere activiteiten. Daarnaast is er 24/7 begeleiding en wordt er gewerkt met duidelijke huisregels. Het COA heeft een maatregelenbeleid. Dit beleid is gericht op verbetering van het gedrag. In uiterste gevallen kan het COA overgaan tot een tijdelijke uitplaatsing of een definitieve overplaatsing. 

De gemeente gaat een bestuursovereenkomst aan met het COA. In deze overeenkomst wordt opgenomen dat er een eerste evaluatiemoment plaatsvindt na 2 jaar na ingebruikname en dat elke 5 jaar wordt geëvalueerd. De overeenkomst kan door het gemeentebestuur tussentijds worden opgezegd, indien het COA zich herhaaldelijk en na verzoek niet houdt aan de vastgestelde afspraken in de overeenkomst. Een tussentijdse opzegging heeft een opzegtermijn van zes maanden. Ook het COA kan besluiten tot tussentijdse opzegging van de overeenkomst.